شباهت های سبکی شعر شاملو و نثر تاریخ بیهقی

Authors

احمد خاتمی

دانشگاه شهید بهشتی مصطفی ملک پائین

دانشگاه شهید بهشتی

abstract

در بسیاری از مکاتب ادبی چه سنّتی و چه نو، زبان به عنوان یکی از مهم‏ترین عناصر شعر مورد بررسی ناقدان قرار گرفته و می‏گیرد. اهمّیّت زبان در نقد ادبی، در مکتب فرمالیست روس و فرزند آن ساختارگرایی، بیش از مکتب‏های دیگر است. پایۀ فکری این مکاتب بیش‏تر بر برجستگی متون ادبی و غرابت و دوری آن از زبان عادّی و معمول است که به عنوان یکی از مهم‏ترین و اساسی‏ترین شیوه‏های زیبا‏سازی اثر و نفوذ در دل مخاطب بررسی می‏شود. یکی از راه‏های برجسته‏سازی متون ادبی، هنجار گریزی است و یکی از راه‏های هنجارگریزی برای ایجاد زیبایی اثر ادبی ، باستان‏گرایی است. از میان شاعران معاصر ایران، احمد شاملو از جمله کسانی است که یکی از اساسی‏ترین پایه‏های زبانیِ شعر خود را بر باستان‏گرایی نهاده است. از مشخّصه‏های اصلی شعر او، توجّه به متون گذشته‏ به عنوان منبع بزرگ زبانی برای برجسته‏سازی و... است. یکی از متن‏هایی که بسیاری از ناقدان و صاحب‏نظران به عنوان منبع زبانی شعر شاملو مطرح می‏کنند، نثر شیوای تاریخ بیهقی است. در این مقاله سعی بر این است وجوه شباهت‏های شعر شاملو با تاریخ بیهقی آشکار شود و این شباهت‏ها با استفاده از آرای فرمالیستی و ساختارگرایی‏ بررسی شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

موسیقی نثر در تاریخ بیهقی

تاریخ بیهقی از جمله متون یگانه زبان فارسی است که به دلیل آمیختگی ذاتیش با موسیقی، تقلیدناپذیر و تکرار ناشدنی باقی مانده است. نقش برجسته موسیقی در تولید اثری همچون تاریخ بیهقی ، گرچه محصول تلفیق مؤلفه های بسیار است، انکارناپذیر می باشد. نثر موزون به شکل محسوس در آثار خواجه عبدالله انصاری و گلستان سعدی و سایر نثرهای مسجع دیده می‌شود که در آن‌ها سجع و عناصر لفظی و معنوی دیگر، نثر را تا سرحد شعر، ا...

full text

بررسی تطبیقی کارکردهای شعر در تاریخ بیهقی و تاریخ فخری

شعر و تاریخ دو حوزۀ جدا از هم هستند و درک سازگاری این دو در یک اثر مشکل است؛ خاستگاه اولی خیال است و خاستگاه دومی عالم واقع. اما شعر به عنوان یکی از ابزارهای سودمند و سازنده، حضور گسترده‌ای در متون تاریخی دارد و نقش و کارکردهای فراوانی نظیر ادبی، تاریخی، استنادی و تفسیری ایفا می‌کند و تاریخ‌نگاران برای بیان مقاصد خود از آن بهره می-گیرند. پژوهش پیش‌رو در صدد بررسی تطبیقی و تبیین کارکردهای مختلف ...

full text

سبک شناسی ویژگی های صرفی نثر تاریخ بیهقی و مقایسة آن با فارسی معاصر

در این تحقیق که یک مطالعۀ درزمانی و همزمانی است، به سبک شناسی ویژگی­های صرفی نثر تاریخ بیهقی پرداخته ایم و سپس نتایج پژوهش را با ویژگی­های صرفی نثر فارسی معاصر مقایسه کرده ایم. در مقایسة ویژگی­های صرفی نثر این دو دوره دیده می شود که زبان فارسی تحولات صرفی زیادی را پشت سر گذاشته است. این تحولات تصریف و واژه سازی را شامل می شود که به لحاظ تصریف امکانات تصریفی زبان فارسی با گذشت زمان محدودتر شده ا...

full text

تبیین نکته‌هایی از تاریخ بیهقی (متن‌شناسی تاریخ بیهقی)

بسیاری از متون ارزشمند زبان فارسی که حتی به عنوان متن درسی، از سالهای دور مورد توجه بوده است، هنوز نیز نکته‌هایی مبهم دارند، که رفع ابهام از آنها، هم ضروری و هم ارزشمند است. وجود این ابهامها، دلیل بر این نیست که همة کسانی که این متون را خوانده و تدریس کرده‌اند، بدانها پی نبرده‌اند، بلکه به احتمال زیاد از نوشتن و یادآوری آنها پرهیز کرده‌اند. ضمن اینکه فهم کامل‌ متون نظم و نثر به صورت فردی بسیار ...

full text

ویژگی های سبکی تاریخ ایلچی نظام شاه

«تاریخ ایلچی نظام شاه» یکی از معتبر ترین کتب تاریخی عهد صفویه است که بدلیل پاره ای از اطلاعات دسته اول در میان کتب تاریخی این دوره جایگاه ویژه ای دارد. سبک نثر آن دارای ویژگی های خاصی است. در این مقالهسبک نثر این کتاب در دو بخش «صوری» و «محتوایی» تحلیل شده است.در «بخش صوری» خصیصه های دستوری(صرف) آن در سه بخش اسامی خاص و عام، ترکیبات اسمی و وصفی، ساختمان فعل های مرکب و خصیصه های ادبی در دو بخشآر...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
تاریخ ادبیات

جلد ۱۳۸۹، شماره ۸، صفحات ۰-۰

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023